Hypnobirthing. Het klinkt als bevallen onder leiding van een iets te dikke man met een baard en een glitterpak, heeft de zweem van een hype (o.a. aangevoerd door celebrities die beweren een pijnloze bevalling te hebben gehad) en zou niet-natuurlijke bevallingen afkeuren. Maar is dat eigenlijk wel zo en wat kan het óók zijn? En misschien nog wel belangrijker, wat zijn mijn ervaringen met hypnobirthing voor en tijdens de bevalling?
De keuze
Toen ik ongeveer drie maanden zwanger was ging ik op zoek naar een zwangerschapscursus. Eentje die bij mij pastte. Daarnaast vond ik het belangrijk dat Bart zo veel mogelijk betrokken kon worden bij de cursus, zodat we de bevalling ‘samen’ konden ervaren en hij me zo goed mogelijk kon helpen. Na klassieke zwangerschapsgym en zwangerschapsyoga kwam ik hypnobirthing tegen. Ik koos uiteindelijk voor de laatste, om vier verschillende redenen: 1) het zou me kunnen helpen om te ontspannen tijdens de bevalling; 2) het zou voor angstreductie en zelfvertrouwen kunnen zorgen; 3) je doet de cursus idealiter helemaal met je partner; 4) je leert om ‘naar binnen te gaan’ tijdens de cursus, zodat je dat ook kan tijdens de bevalling. Vooral dat laatste aspect past heel erg bij mij en daardoor was het voor mij een doorslaggevende reden om voor hypnobirthing te kiezen. Ik ben iemand die houdt van reflectie, meditatie, verstilling, alleen zijn en de technieken die je tijdens de cursus hypnobirthing leert leken daar goed op aan te sluiten.
Het gesprek met Bart
Toen ik had besloten dat ik de cursus hypnobirthing graag wilde volgen was er natuurlijk nóg een persoon die ik moest overtuigen van de meerwaarde van de cursus: Bart. Dat leek me de moeilijkste stap, want ik heb de meest nuchtere man ter wereld en hypnobirthing klinkt niet meteen als een 13-in-een-dozijn-boerenkool-met-worst zwangerschapscursus. Hoe heb ik dat aangepakt? Ik wist dat Bart best op zag tegen te bevalling, dus heb ik benadrukt dat je als partner ook leert om vertrouwen te krijgen in de bevalling. Dat leek hem wel wat, dus we schreven ons in bij Jolanda van den Bosch van De Geboortepartner. Geen goedkoop grapje (€349,-)*, maar je zorgverzekeraar wil af en toe nog wel eens een handje helpen. Om geld terug te krijgen moet je de factuur indienen bij je zorgverzekeraar.
De cursus
Zoals met alle zwangerschapscursussen het geval is zijn er talloze hypnobirthing-cursussen op de markt. Na een speurtocht naar een cursusleider die niet te zweverig en niet te boerenkool met worst was kwam ik uit bij Jolanda van den Bosch van De Geboortepartner. Op haar website staat heel duidelijk uitgelegd wat hypnobirthing is, wat het vooral níet is en ook wie zij is. Ze kwam down to earth over en dat leek me wel wat. Tevens is ze gecertificeerd hypnobirthing practitioner. Ik koos voor de privécursus en die bestond uit 3 wekelijkse lessen. Ergens tussen week 20 en week 25 van de zwangerschap begon onze cursus. Achteraf zou ik de cursus liever wat later in de zwangerschap hebben gedaan, omdat de oefeningen dan meer betekenis hebben dan in week 23 van de zwangerschap (ik was toen nog topfit en voelde nog niet de urgentie om de oefeningen dagelijks te oefenen, iets dat wel nuttig is bij hypnobirthing). Die oefeningen startten al in les één. Deze les bestond namelijk -naast uitgebreide uitleg over de geschiedenis van bevallingen, het autonoom zenuwstelsel en hypnose- uit het oefenen van de hypnobirthing ademhalingen. Dit zijn drie buikademhalingen die je op verschillende momenten tijdens de bevalling kunt toepassen. Ook oefenden we met visualisaties, diepe ontspanningsoefeningen en de zogeheten light touch massage (hierbij kriebelt je partner over je rug waardoor je ontspant). Die oefeningen vormden voor mij en Bart de basis van alles wat we daarna leerden en toepasten tijdens de bevalling. Na les één waren we verkocht. Jolanda was een fijn mens en de ontspanning die ik ervaarde na deze avond was zo diep dat ik er wel een week op kon teren, zo relaxt was ik. Hypnobirthing heeft dan ook niets zoveel te maken met trucjes van bebaarde mannen in een iets te klein glitterpak, maar veel meer met het toepassen van zelfhypnose door middel van oefeningen waardoor je een heel gefocuste ontspanning ervaart. Hierdoor krijg je het gevoel dat je in control bent. Aan het eind van de les kregen we ook enkele huiswerkoefeningen: de regenboogontspanning en een oefening met affirmaties (zinnetjes/mantra’s over een kalme en ontspannen bevalling die je, door ze vaak te beluisteren, gaat internaliseren). Les twee zat weer net zo vol als les één: ontspanningsoefeningen (het schouderanker bijv. en de sleutelwoordontspanning, fysieke oefeningen met bijv. een geboortebal) en gespreksstof over onze geboortevoorkeuren. Tot slot kregen we de opdracht om na te denken over onze beperkende gedachten over de bevalling. Hier maakt hypnobirthing handig gebruik van de hedendaagse psychologie. Hoe groter de angst voor iets, hoe groter de kans dat die werkelijkheid wordt, dus is het slim om je bewust zijn van al die angsten en alternatieve realistische gedachten te formuleren. Door je voor te stellen dat je in een luchtballon zit en dat je de angsten overboord gooit neem je stap voor stap afscheid van die beperkende gedachten. Les drie was een vrij theoretische les waarin we veel aandacht besteedden aan de stappen van de bevalling. Toen merkte ik pas hoeveel waarde ik hechtte aan de ontspanningsoefeningen, ik mistte ze. Maar goed, de cursus was ten einde en nu was het aan mij om verder te oefenen zonder Jolanda. Jolanda was inderdaad die nuchtere, invoelende vrouw zoals ze zichzelf beschrijft op haar website, ik zou haar dus echt aan iedereen aanbevelen. Ze ontkracht het zweverige imago dat hypnobirthing kan hebben, houdt van realisme en leert jou en je partner om de bevalling vol vertrouwen en ontspanning tegemoet te treden.
Hypnobirthing vóór de bevalling
Een paar weken later begon het te kriebelen: ik kreeg behoefte om de oefeningen dagelijks te gaan herhalen. Dat gevoel werd versterkt doordat het fysiek minder goed ging met Casper en mezelf. In de laatste fase van mijn zwangerschap groeide onze kleine man niet meer voldoende en voelde ik me fysiek heel slecht. Een uitje naar de supermarkt was al genoeg om twee dagen knock out op de bank te liggen. De hypnobirthing oefeningen (vooral de ademhalingen, de regenboogontspanning, de affirmaties en het schouderanker) hielpen me om iedere dag opnieuw een diepe ontspanning te ervaren en te aanvaarden dat dit voorlopig mijn nieuwe bestaan zou worden. Ik kreeg zoveel vertrouwen in Casper, mezelf en de goede afloop dat niets of niemand me van mijn stuk kon brengen. Weer een zorgverlener die zegt dat Casper niet zo goed groeit? Een ingeleide bevalling over twee dagen? Ik was gewoon niet stuk te krijgen, want ik wist: het komt goed. Met andere woorden: hypnobirthing heeft me in de fase voorafgaand aan de bevalling heel erg geholpen.
Hypnobirthing tijdens de bevalling
Voordat ik aan dit onderwerp begin even een dikke vette disclaimer: omdat Casper dus niet goed genoeg meer groeide in de baarmoeder werd de bevalling ingeleid. Meer daarover lees je in dit artikel. Een ingeleide bevalling kan snel gaan en dat was bij mij ook het geval: de bevalling duurde zo’n 9 uur. De weeën (of golvingen zoals hypnobirthers dit noemen) volgden elkaar dan ook razendsnel op. Daardoor heb ik ook gebruik gemaakt van andere –klassieke- puftechnieken om de weeën op te vangen. Een rasechte, serene, hypnobirthing bevalling zoals in de geboortefilmpjes die je op Youtube vindt was dit dus niet. Oké, genoeg disclaimer: over naar mijn ervaringen met hypnobirthing tijdens de bevalling. Zoals ik al schreef was ik erg ontspannen. Door de affirmaties voelde ik me helemaal senang met de manieren waarop deze bevalling zou kunnen gaan verlopen. Met name de zin “I feel confident with every turn this birthing may take” (of iets in die trant) stelde me erg gerust. In het begin van de hele bevalling heb ik een paar keer de regenboogontspanning gedaan en de ademhalingen consequent toegepast. In bed, op de geboortebal, op de wc,.. overal waar ik kon was ik in staat om de hpnobirthingademhalingen toe te passen. Toen de weeënstorm eenmaal goed op gang was gekomen hielpen die ademhalingen niet meer en ben ik dus overgestapt van een diepe buikademhaling naar een borstademhaling. Was het dan nu helemaal klaar met hypnobirthing-ambities en was ik alles wat ik geleerd had vergeten? Nee, eigenlijk niet. Vooral de overtuiging dat mijn lichaam gemaakt is om een kind geboren te laten worden en het vertrouwen in mezelf en de mensen om mij heen hebben ervoor gezorgd dat ik, ondanks de storm, enorm positief terugkijk op de bevalling. Hebben de hypnobirthing oefeningen me daarbij geholpen? Zeker, maar ik had dus vooral profijt van de voorbereiding die ik vóór de bevalling had gedaan. Misschien is dat ook wel de crux bij hypnobirthing: veel oefenen en daar op het moment suprême optimaal van profiteren.
*Wat krijg je voor 1 privé-cursus hypnobirthing bij De Geboortepartner?
- 3 lessen van 2,5 tot 3 uur
- Na iedere les ontvang je een e-mail met de lesstof die de afgelopen les is behandeld
- Nazorg van Jolanda tijdens en na de cursus: ze hielp ons bijvoorbeeld bij het opstellen van het geboorteplan.
- MP3’s met geleide ontspanningsoefeningen en ontspanningsmuziek in het Engels en Nederlands.
- Een handboek dat is samengesteld voor Jolanda. Wij vonden dit een heel handig naslagwerk.
- Het Engelstalige Hypnobirthing-boek van Marie Mongan.
Bronnen: www.degeboortepartner.nl en mijn eigen ervaring
